Procedury rozpoznawania chorób zawodowych


    Podejrzenie choroby zawodowej u pracownika musi być zgłoszone pisemnie przez osoby upoważnione na odpowiednim druku.

    Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej u pracownika dokonują:

    1. każdy lekarz (np. lekarz profilaktyk, lekarz leczący każdej specjalności, lekarz rodzinny, lekarz dentysta itd.) – na druku:

    “skierowanie na badania w związku z podejrzeniem choroby zawodowej”


    Oryginał wypełnionego skierowania lekarz przesyła wraz z dokumentacją medyczną do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy, gdzie pracownik zostanie poddany badaniom w kierunku choroby zawodowej. Natomiast lekarz orzecznik jednostki orzeczniczej wysyła zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej do właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego oraz okręgowego inspektora pracy.Właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tym miejscu, a w przypadku braku takiej możliwości – według miejsca, na terenie którego było ostatnie narażenie zawodowe.

    2. sam pracownik (pod warunkiem, że nie jest aktualnie zatrudniony np. bezrobotny, emeryt, rencista) – na druku

    “podejrzenie choroby zawodowej”


    Niezatrudniony pracownik, dokonujący zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej przesyła oryginał wypełnionego druku podejrzenia państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu ze względu na siedzibę byłego zakładu pracy.

    Państwowy powiatowy inspektor sanitarny po otrzymaniu ww. druku kieruje pisemnie byłego pracownika do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w celu przeprowadzenia badań w kierunku choroby zawodowej.

    Pracownik aktualnie zatrudniony może zgłosić u siebie chorobę zawodową wyłącznie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną.

    3. pracodawca zatrudniający pracownika – na druku:

    “podejrzenie choroby zawodowej”


    Art. 235. ustawa Kodeks pracy

    § 1. Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zgłosić właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej

    Rozpoznania choroby zawodowej u pracownika dokonuje lekarz orzecznik, zatrudniony w uprawnionej placówce medycznej, w formie orzeczenia lekarskiego wystawionego na odpowiednim druku.

    Jeżeli lekarz rozpozna u pracownika chorobę zawodową to wydaje orzeczenie na druku: “orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu choroby zawodowej”, a w przypadku braku podstaw do jej rozpoznania – na druku: “orzeczenie lekarskie o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej”.Proces rozpoznawania choroby zawodowej może odbywać się w jednej lub w dwóch instancjach orzeczniczych.

    Jednostkami orzeczniczymi pierwszego stopnia są:
    1. poradnie chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy ( w zakresie wszystkich chorób zawodowych);
    2. kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych) (w zakresie wszystkich chorób zawodowych) ;
    3. poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego – w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych;
    4. podmioty lecznicze, w których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.

    W przypadku, kiedy pracownik nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego ma możliwość złożenia wniosku o ponowne badanie lekarskie w jednostce orzeczniczej drugiego stopnia, w terminie 14 dni od daty otrzymania orzeczenia, za pośrednictwem lekarza orzecznika, który je wydał.

    Jednostkami orzeczniczymi II stopnia od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych pierwszego stopnia, są instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy.

    Orzeczenie lekarskie w sprawie choroby zawodowej wydane przez lekarza jednostki orzeczniczej drugiego stopnia jest ostateczne.

    Lekarz placówki orzeczniczej pierwszego lub drugiego stopnia wydaje orzeczenie w sprawie choroby zawodowej w oparciu o:
    • wyniki badań lekarskich i pomocniczych
    • dokumentacji medycznej pracownika
    • dokumentacji przebiegu zatrudnienia
    • oceny narażenia zawodowego

    Procedurę stwierdzenia choroby zawodowej u pracownika przeprowadza właściwy państwowy inspektor sanitarny w oparciu o materiał dowodowy, a w szczególności o dane zawarte w orzeczeniu lekarskim, wydanym przez lekarza jednostki orzeczniczej oraz ocenę narażenia zawodowego pracownika.

    Stwierdzenie choroby zawodowej polega na wydaniu przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego decyzji administracyjnej na druku: “decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej”, a w przypadku braku podstaw do jej stwierdzenia – na druku: “decyzja o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej”

    Jeżeli pracownik lub pracodawca nie zgadzają się z treścią decyzji, mają prawo złożyć odwołanie do właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego w terminie 14 dni od daty jej otrzymania, za pośrednictwem inspektora sanitarnego, który tę decyzję wydał.

    Od decyzji właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego pracownikowi i pracodawcy przysługuje złożenie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

    Skarga powinna być wniesiona do sądu w terminie 30 dni od daty otrzymania decyzji wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

    Na wyrok wojewódzkiego sądu administracyjnego pracownik i pracodawca mogą złożyć skargę kasacyjną do naczelnego sądu administracyjnego.

    Pracownik może ubiegać się o przysługujące mu uprawnienia z tytułu choroby zawodowej jeżeli posiada prawomocną decyzję o stwierdzeniu tej choroby.