Szkolenie wyjazdowe Oddziału PTMP w Gdańsku „Zagłębie Dąbrowskie – medycyna pracy w obliczu zmierzchu przemysłu ciężkiego”, Dąbrowa Górnicza, 4-6 kwietnia 2025 r.


W dniach 4–6 kwietnia 2025 roku odbyło się szkolenie wyjazdowe członków Oddziału Gdańskiego Polskiego Towarzystwa Medycyny Pracy. W wydarzeniu uczestniczyło 24 członków towarzystwa pracowników ochrony zdrowia pracujących. Miejscem szkolenia była Dąbrowa Górnicza – miasto o silnych tradycjach przemysłowych, co wpisywało się w tematykę spotkania: „Zagłębie Dąbrowskie – medycyna pracy w obliczu zmierzchu przemysłu ciężkiego”.

Program szkolenia obejmował zarówno wykłady teoretyczne, jak i zajęcia terenowe. Uczestnicy spotkania zakwaterowani byli w Hotelu Shuma, skąd odbywały się wyjazdy do zakładów przemysłowych oraz innych punktów programu.

Pierwszy dzień konferencji, piątek 4 kwietnia, rozpoczął się od wystąpienia dr. n. med. Jacka Parszuto – Przewodniczącego Oddziału Gdańskiego PTMP oraz Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie medycyny pracy dla województwa pomorskiego. W swoim wystąpieniu podkreślił wagę wymiany doświadczeń międzyregionalnych i znaczenie znajomości lokalnych uwarunkowań środowisk pracy. W dalszej części dnia uczestnicy wysłuchali wykładów historycznych dotyczących przemysłowego dziedzictwa Zagłębia Dąbrowskiego oraz opieki medycznej nad robotnikami i ich rodzinami, wygłoszonych przez Alicję i Piotra Uthke, związanych z Muzeum Miejskim “Sztygarka”. Następnie dr hab. n. med. Renata Złotkowska omówiła profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami zatrudnionymi w narażeniu na mikroklimat gorący, co stanowiło teoretyczne wprowadzenie do wizyt w zakładach pracy zaplanowanych na dzień następny.

Sobota 5 kwietnia była dniem intensywnych zajęć terenowych, których głównym elementem była wizyta w JSW KOKS S.A. Koksowni Przyjaźń – jednym z największych zakładów przemysłu koksowniczego w Polsce. Wizyta rozpoczęła się od prezentacji działalności zakładu, po której uczestnicy wzięli udział w zorganizowanym objazdowym zwiedzaniu wybranych części Koksowni, pod opieką służb BHP. Była to cenna okazja do bezpośredniego zapoznania się z rzeczywistymi warunkami pracy w tego typu zakładzie. Szczególną uwagę poświęcono środowiskowym i zawodowym czynnikom ryzyka, z którymi spotykają się pracownicy – m.in. ekspozycji na wysoką temperaturę, hałas, benzol, siarkę i inne związki chemiczne, pyły przemysłowe oraz czynniki mechaniczne.

Po zakończeniu części terenowej odbył się wykład przedstawicieli Biura BHP JSW KOKS S.A., którzy w bardzo przystępny i profesjonalny sposób omówili zagrożenia związane z pracą w koksowni oraz działania podejmowane w zakresie zapobiegania chorobom zawodowym. Zaraz po nim, na terenie zakładu, miała miejsce również prezentacja dotycząca Huty ArcelorMittal Poland, wygłoszona przez Annę Browne – Kierownik Wsparcia z Biura BHP w obszarze Zdrowia i Medycyny Pracy. Choć nie była to wizyta bezpośrednia w zakładzie, wykład ten dostarczył uczestnikom wartościowej wiedzy na temat specyfiki pracy w hucie, w tym zagrożeń wynikających z pracy w wielkich piecach, stalowniach i walcowniach. Wskazano na występujące tam narażenia na czynniki fizyczne (mikroklimat gorący, hałas), chemiczne (m.in. tlenki metali, gazy hutnicze), a także na znaczenie działań prewencyjnych prowadzonych przez służby medycyny pracy i BHP.

Uczestnicy szkolenia z dużym uznaniem odnieśli się do poziomu przygotowania i zaangażowania przedstawicieli Koksowni Przyjaźń. Szczególnie cenna była możliwość bezpośredniej rozmowy z pracownikami BHP, którzy chętnie dzielili się wiedzą i doświadczeniem, a także zademonstrowali funkcjonowanie niektórych systemów zabezpieczeń w praktyce. Współpraca z przedstawicielami zakładu przebiegała w atmosferze otwartości, życzliwości i pełnego profesjonalizmu, co znacząco wpłynęło na wartość edukacyjną tego elementu szkolenia.

Po części szkoleniowej uczestnicy udali się do Muzeum Śląskiego w Katowicach, gdzie zwiedzili wystawę „Skond my som?” oraz „Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów”. Wystawa była doskonałym uzupełnieniem wcześniejszych wykładów historycznych i pozwoliła lepiej zrozumieć społeczno-kulturowe uwarunkowania pracy w regionie.

W niedzielę 6 kwietnia uczestnicy mieli okazję zapoznać się z terenami rekreacyjnymi wokół Jezior Pogoria – powstałymi w wyniku rekultywacji terenów pogórniczych. Była to także okazja do refleksji nad znaczeniem przemian środowiskowych i wpływem rekultywacji terenów zdegradowanych na jakość życia mieszkańców i rozwój lokalnych społeczności.

Zwieńczeniem wydarzenia było podsumowanie szkolenia, które przeprowadzili dr hab. n. med. Renata Złotkowska oraz dr n. med. Jacek Parszuto. W swoich wypowiedziach podkreślili wartość praktycznego wymiaru szkolenia, dobrą współpracę z przedstawicielami zakładów przemysłowych oraz wysoki poziom merytoryczny wykładów. Wszystkie osoby uczestniczące w wydarzeniu wyraziły zadowolenie z przebiegu i organizacji szkolenia.

Spotkanie w Dąbrowie Górniczej pozwoliło nie tylko na poszerzenie wiedzy uczestników w zakresie zagrożeń zawodowych i praktyki medycyny pracy w przemyśle ciężkim, ale także na integrację środowiska zawodowego i nawiązanie wartościowych kontaktów z przedstawicielami innych regionów.